Czy wiesz, czy stosujesz odpowiednią formę magnezu?
Magnez to nie tylko „jedna” substancja – poszczególne formy różnią się działaniem i przyswajalnością. Sprawdź, która opcja będzie dla Ciebie najlepsza.
9 min
🧩 Jak odnaleźć się w formach magnezu i wybrać tę właściwą?
Magnez (Mg) to składnik mineralny niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu – praktycznie każdej tkanki. Bierze udział w ponad 300 reakcjach enzymatycznych, wpływa na produkcję energii, pracę mięśni i układu nerwowego, odporność, regenerację, a nawet samopoczucie psychiczne.
Przy wyborze suplementu często pojawia się jednak problem: cytrynian, jabłczan, tlenek, bisglicynian, siarczan… Wybór jest ogromny, a różnice nie kończą się na nazwie.
Dziś można by powiedzieć: „magnez na wagę złota”
Choć magnez wciąż występuje w niektórych naturalnych produktach (orzechy, nasiona, produkty pełnoziarniste, rośliny strączkowe, zielone warzywa liściaste), przemysłowe przetwarzanie i intensywne rolnictwo znacząco obniżają jego zawartość w diecie.
Problem niedoboru magnezu jest bardziej ukryty, niż się wydaje. Według współczesnych szacunków ponad połowa populacji może cierpieć na jego mniejszy lub większy niedobór.
📊 Przykładowo badanie z 2018 r. wskazuje, że około 60% dorosłych Amerykanów nie osiąga zalecanego dziennego spożycia magnezu, a 45% ma jego niedobór. [Źródło]
Nawet jeśli wyniki badań krwi mieszczą się w normie, objawy mogą wskazywać na niedobór magnezu. Odpowiednia suplementacja często w krótkim czasie poprawia samopoczucie i poziom energii.
Dzieje się tak dlatego, że tylko niewielka ilość magnezu znajduje się w surowicy krwi – większość zgromadzona jest w komórkach i kościach, gdzie nie jest rutynowo mierzona. Niedobór objawia się więc skurczami mięśni, zmęczeniem, zaburzeniami snu czy większą podatnością na stres.
🔬 Kluczowa różnica – formy organiczne i nieorganiczne
Formy nieorganiczne – najczęściej tlenek lub siarczan – zawierają dużo magnezu elementarnego, ale organizm przyswaja tylko niewielką jego część. Przyswajalność tlenku szacuje się na około 4%. Często działają głównie przeczyszczająco.
Dlatego zwracaj uwagę na skład suplementu – źródło magnezu jest zwykle ważniejsze niż liczba mg podana na etykiecie.
Formy organiczne (cytrynian, jabłczan, bisglicynian, L-treonian) są związane z kwasami organicznymi lub aminokwasami. Zawierają mniej magnezu na gram, ale są znacznie lepiej przyswajalne.
Przyjrzyjmy się formom, które mogą być dla Ciebie najlepszym wyborem.
🍋 Cytrynian magnezu – dobrze przyswajalna klasyka
Zalety
- dobra przyswajalność
- łagodne działanie przeczyszczające
Co mówią badania?
- Cytryniany są bardzo dobrze przyswajalne i nadają się do uzupełniania zapasów magnezu (np. Lindberg et al., 1990).
Więcej energii?
Podczas suplementacji cytrynianem magnezu niektórzy zauważają uczucie „przypływu energii”. Obecnie brak jednak badań jednoznacznie potwierdzających działanie stymulujące – poprawa samopoczucia wynika zwykle z uzupełnienia niedoboru magnezu.
Wskazówka
- Magneslife Strong – 375 mg magnezu w porcji, wygodna forma jednorazowego shota bez aromatu.
- ZMA – opatentowana mieszanka o wysokiej zawartości magnezu i cynku w formie chelatów.
- Magneslife Instant Drink Powder – 375 mg magnezu w porcji, proszek bez konserwantów, 4 smaki.
💤 Bisglicynian magnezu – łagodny dla trawienia, idealny na wieczór
Zalety
- związany z aminokwasem glicyną
- bardzo dobra biodostępność
- łagodny dla układu pokarmowego, bez efektu przeczyszczającego
Co mówią badania?
- Formy chelatowe (takie jak bisglicynian) są dobrze tolerowane nawet przez osoby z wrażliwym układem trawiennym (Walker et al., 2003).
- Glicyna może wykazywać delikatne działanie uspokajające, dlatego bisglicynian jest chętnie stosowany wieczorem.
Lek na sen?
Bezpośredni „efekt nasenny” bisglicynianu nie został jednoznacznie potwierdzony. Jego zaletą jest raczej połączenie dobrej tolerancji i synergicznego działania z glicyną.
Wskazówka
- MagneChill – do 375 mg magnezu w porcji, praktyczna forma kapsułek.
⚡ Jabłczan magnezu – dla osób aktywnych i przy zmęczeniu
Zalety
- magnez związany z kwasem jabłkowym (element metabolizmu energetycznego – cykl Krebsa)
- dobra przyswajalność
Co mówią badania?
- Niektóre mniejsze badania wskazują na korzystny wpływ u osób z fibromialgią i zespołem przewlekłego zmęczenia.
- Choć nie udowodniono jednoznacznie, że jabłczan silniej pobudza energię niż inne formy organiczne, wiele osób zgłasza poprawę witalności – możliwe, że dzięki udziałowi w cyklu energetycznym.
Wskazówka
- Magneslife – 250 mg magnezu (cytrynian–jabłczan magnezu) w jednym shocie, 3 smaki: naturalny, wiśnia, pomarańcza.
🧠 L-treonian magnezu – wsparcie układu nerwowego i snu
Zalety
- jedna z nielicznych form, która potrafi przenikać przez barierę krew–mózg
- badania ukierunkowane na funkcje mózgu i jakość snu
Co mówi nauka?
- Badania na zwierzętach (Slutsky et al., 2010) wykazały wzrost stężenia magnezu w mózgu i poprawę pamięci.
- Badania kliniczne u ludzi (Hausenblas et al., 2024) potwierdziły poprawę jakości snu (więcej snu głębokiego i REM), nastroju oraz czujności.
Tlenek magnezu – tani, ale słaby wybór
Zalety
- stosunkowo wysoka zawartość magnezu elementarnego
- często działa przeczyszczająco
Wady
- bardzo niska przyswajalność (około 4%)
- działa bardziej jak środek przeczyszczający niż źródło magnezu
Odpowiedni jedynie do
- krótkotrwałego stosowania
Pomimo powszechnej dostępności w aptekach, forma ta nie nadaje się do skutecznej suplementacji magnezu.
Siarczan magnezu – wyłącznie do zastosowań medycznych
Działa podobnie jak tlenek magnezu.
- Niska biodostępność – nieodpowiedni do długoterminowej suplementacji.
- Stosowany głównie w medycynie – podawany dożylnie w stanach ostrych (np. stan przedrzucawkowy, ciężkie arytmie, napady astmy). Doustnie działa głównie przeczyszczająco.
- Znany również jako składnik soli typu „sól Epsom”.
Podsumowanie
- Dorośli powinni spożywać ok. 300–400 mg magnezu elementarnego dziennie.
- Najbardziej uniwersalne i dobrze tolerowane formy to bisglicynian i cytrynian.
- Przy zmęczeniu warto rozważyć jabłczan.
- Dla mózgu i snu najlepsze dane ma L-treonian.
- Tlenek i siarczan nadają się wyłącznie do krótkotrwałego stosowania ze względu na działanie przeczyszczające.